Czy tego chcemy, czy nie, żywność podlega określonym zjawiskom biologicznym. Już od momentu jej wyprodukowania zaczyna się swoista walka z czasem, która polega na jak najszybszym dostarczeniu świeżego produktu do odbiorcy. W tym celu wykorzystuje się szereg różnych rozwiązań, począwszy od stosowania różnych dodatków do żywności, aż do wdrażania odpowiednich technik pakowania. Jedną z nich jest metoda próżniowa, która polega na zmniejszeniu ciśnienia wewnątrz pojemnika, tak aby wydłużyć czas przydatności do spożycia jego zawartości.
Żywność — niezależnie od rodzaju — to prawdziwy reaktor biologiczny. Już w momencie jej przygotowania zaczynają zachodzić w niej reakcje rozkładu, które wraz z upływem czasu doprowadzają do zniszczenia produktu. Rolą opakowania próżniowego (np. pojemnika typu Big Bag) jest zabezpieczenie jedzenia w taki sposób, aby zachować jego:
Zatrzymanie lub spowolnienie procesu rozkładu ma wymiar nie tylko żywieniowy, ale też marketingowy. Trudno sobie wyobrazić, aby klienci chcieli nabywać jedzenie, które — choć zachowuje swoje walory smakowe — ulega stopniowemu rozkładowi. Przykładem są banany, które największą popularnością cieszą się wtedy, gdy są jeszcze zielone.
Nie można również zapominać, że technika pakowania próżniowego cieszy się dużą popularnością również ze względu na… brak alternatywnych metod wydłużania terminu przydatności do spożycia. Owszem, jedzenie można konserwować przy pomocy silnych substancji chemicznych, ale wiąże się to z ryzykiem wystąpienia poważnych chorób wśród konsumentów. Poza tym nie da się ukryć, że żyjemy w czasach wzrostu świadomości klienckiej, co de facto oznacza spadek zainteresowania mocno “zakonserwowanymi” wyrobami. Podobnie jest w przypadku temperatury. Co prawda obniżenie jej do okolic 0 stopni Celsjusza spowalnia reakcje biologiczne, ale ich nie zatrzymuje. Poza tym trudno oczekiwać, aby żywność była przez cały czas swej dystrybucji utrzymywana w niskiej temperaturze.
Pakowanie próżniowe żywności niesie ze sobą szereg zalet. Pamiętajmy, że termin “próżniowe” nie jest tu do końca zgodny z prawdą. Koniec końców mówimy tu o obniżeniu ciśnienia wewnątrz pojemnika z 1000 hPa (ciśnienie atmosferyczne) do około 300 hPa. Oznacza to, że nie mamy tu do czynienia z idealną próżnią. Niemniej obniżenie ciśnienia do takiej wartości i tak niesie ze sobą mnóstwo korzyści. Jakich?
Nasuwa się pytanie, czy — od strony technicznej — można jeszcze bardziej zmniejszyć ciśnienie wewnątrz próżniowego pojemnika do pakowania żywności. Teoretycznie jest to możliwe. Mało tego, niektóre artykuły spożywcze są przechowywane w ciśnieniu wynoszącym zaledwie 100 hPa. Trzeba jednak pamiętać, że na skutek drastycznego obniżenia ciśnienia, może dojść m.in. do:
Jednocześnie pamiętajmy, że spadek ciśnienia o 60 procent wiąże się z ograniczeniem zawartości skądinąd reaktywnego tlenu do zaledwie 6 procent tego, z czym mamy do czynienia w atmosferze “na poziomie morza”. Oznacza to, że ryzyko zepsucia towaru i tak jest znacznie mniejsze niż w normalnych warunkach otoczenia.
Opakowania Big Bag do umożliwiają przechowywanie produktów spożywczych w częściowej próżni. Jest to możliwe dzięki ich szczelności, a także zastosowaniu specjalnych zaworów umożliwiających odessanie powietrza z wnętrza pojemnika. Warto jednak zauważyć, że właściwość ta może być również wykorzystywana do przechowywania artykułów spożywczych w zmodyfikowanej atmosferze, czyli takiej, w której dominuje jeden określony gaz. Opakowania Paktainer umożliwiają przechowywanie jedzenia w określonym gazie, gdyż zapewniają maksimum szczelności i ochrony produktu przed otoczeniem.
Co do zasady, do przechowywania produktów spożywczych w zmodyfikowanej atmosferze wykorzystuje się najczęściej 3 odmiany gazów. Są to:
Reasumując, pakowanie próżniowe to sprawdzony sposób na wydłużenie terminu przydatności do spożycia różnych rodzajów żywności. Konstrukcja niektórych rodzajów worków Big Bag pozwala wypompować znaczną część powietrza z opakowania lub zastąpić je gazem neutralnym pod względem biologicznym i chemicznym.
