Główne problemy producentów żywności
Od momentu zbiorów, czy produkcji wyrobów spożywczych, zaczyna się walka z czasem, który powoduje degradację jakości produktu. Konsumenci oczekują zdrowej i w minimalnym stopniu przetworzonej, najlepiej bez sztucznych dodatków czy środków konserwujących żywności. Wymusza to na producentach żywności działania polegające na maksymalnym zabezpieczeniu jakości produktu, którą w odbiorze klienta są np. smak, zapach, chrupkość i czas przydatności do spożycia.
Żywność jest towarem biologicznie czynnym. Wpływ na jej świeżość i przydatność do spożycia mają zarówno czynniki wewnętrzne, jak: obecność mikroorganizmów, aktywność wody, wartość pH, oddychanie komórkowe, skład i czynniki zewnętrzne jak temperatura przechowywania, warunki higieniczne, metody przetwarzania oraz atmosfera gazów.
Jednym z kluczowych czynników mającym wpływ na degradację produktu jest temperatura. Ma ona bezpośredni wpływ na rozwój mikroorganizmów, których większość najszybciej rozwija się w temperaturze 20-30 stopni. Przy niskiej temperaturze te szkodliwe procesy zachodzą znacznie wolniej, ale nie są wyeliminowane (przykład bakterii z grupy Pseudomonas).
Oprócz niskiej temperatury przechowywania, popularnym narzędziem do utrzymania jakości oraz wydłużenia przydatności jest pakowanie w atmosferze modyfikowanej (ang. modified atmosphere packaging w skrócie MAP) oraz w próżni.
Dlaczego tak popularne jest pakowanie próżniowe i w zmodyfikowanej atmosferze?
MAP można zdefiniować jako zamknięcie żywności w opakowaniu wysokobarierowym, w którym atmosfera wewnątrz jest modyfikowana lub zmieniana w celu zapewnienia optymalnej struktury gazów w celu wydłużenia okresu przydatności do spożycia i utrzymania jakości żywności.
Jest to szeroko stosowana metoda, widoczna głównie w opakowaniach konsumenckich – czyli na ostatnim etapie powstania produktu gotowego.
Opakowania Paktainer, big bagi czy też wkładki pozwalają na użycie tej technologii już na etapie surowca, półproduktu czy produktu gotowego przed konfekcjonowaniem, w dużych opakowaniach zbiorczych, nawet o pojemności powyżej 2000 l. Pozwala to na wygładzenie procesu produkcji, oszczędności po stronie surowca jak i procesów logistycznych oraz co najważniejsze, dostarczenie klientowi produktu o najwyższej jakości.
Przy modyfikowaniu atmosfery w opakowaniu wykorzystywane są gazy naturalnie występujące w powietrzu:
CO2 – dwutlenek węgla jest popularny w technologii modyfikowanej atmosfery. Insekty często występujące w surowcach spożywczych czy też większość mikroorganizmów takich, jak pleśnie, grzyby czy też bakterie tlenowe, są bardzo wrażliwe na działanie tego naturalnego gazu, w wyższych stężeniach (w powietrzu atmosferycznym jest go tylko 0,04%).
N – azot jest gazem obojętnym i stabilizującym, w MAP wykorzystywany zwykle do „wypłukania” zawartości opakowania z tlenu. Proces ten popularnie nazywany azotowaniem (ang. nitrogen flushing) polega na redukcji znacznej ilości tlenu w opakowaniu z wyjściowych 21% do np. 2%. W miejsce zredukowanego tlenu pompowany jest azot.
O2 – tlen jest w większości przypadków gazem niepożądanym. Utlenianie jest przyczyną rozpadu np. witamin czy tłuszczów. Nienasycone kwasy tłuszczowe w procesie utleniania jełczeją. Tlen umożliwia także rozwój bakterii tlenowych. Ma też wpływ na brązowienie np. świeżych owoców. Z drugiej strony dzięki niemu można utrzymać pożądany czerwony kolor świeżego mięsa.
Pakowanie próżniowe jest równie popularne.
Polega ono na zredukowaniu ciśnienia wewnątrz opakowania z ok 1000 hPa (ciśnienie atmosferczne) do wartości zwykle w zakresie 300-400 hPa. Oczywiście istnieje możliwość wytworzenia większej próżni, nawet poniżej 100 hPa, jednak z uwagi na duże podciśnienie, oraz siły jakie działają zarówno na opakowanie jak i pakowany produkt są to rzadko spotykane wartości.
W przypadku produktów o ostrych krawędziach jak np. migdały, pistacje czy twardych elementach roślin jak łodygi, przy bardzo głębokiej próżni rośnie ryzyko przebicia opakowania, a tym samym jego rozszczelnienie i utrata próżni. Z kolei przy niektórych produktach niepożądanym efektem jest zmiana struktury fizycznej, na przykład łamanie, rozdrobnienie produktu, co można zauważyć na przykładzie orzecha nerkowca.
Próżnia pozwala na zredukowanie ilości tlenu poprzez ilościowe zmniejszenie objętości powietrza w opakowaniu.
Jednak biorąc pod uwagę nawet głęboką próżnię ok. 300 hPa osiągamy finalnie odpowiednik ok 6% zawartości tlenu. Wartości w granicach 2% zawartości tlenu stają się dla próżni praktycznie nie osiągalne. W przypadku takich wymagań klienta, konieczne jest modyfikowanie atmosfery za pomocą azotu.
Z drugiej jednak strony próżnia jest tańszym procesem, gdyż nie wymaga zakupu dodatkowych gazów a ponadto w przypadku produktów o dużej objętości osiągane jest znaczne zmniejszenie rozmiaru produktu i opakowania, co optymalizuje koszty magazynowania oraz transportu.
Zalety opakowań próżniowych oraz w zmodyfikowanej atmosferze
- Hamują wzrost mikroorganizmów
- Opóźniają aktywność metaboliczną nienaruszonych tkanek roślinnych i poubojową aktywność metaboliczną tkanek zwierzęcych
- zakłócają niszczące reakcje chemiczne, w tym katalizowane enzymatycznie brązowienie oksydacyjne, utlenianie lipidów, zmiany chemiczne związane z degradacją koloru, autolizą ryb i ogólną utratą wartości odżywczej żywności
- blokują utratę wilgoci (dzięki barierowości użytych opakowań)
- wzrost okresu przydatności do spożycia nawet kilkukrotny
- Mniejsze straty ekonomiczne ze względu na dłuższy okres przechowywania
- Zmniejszone koszty dystrybucji, większe odległości dystrybucji i mniej wymaganych dostaw
- Niewielka lub żadna potrzeba chemicznych środków konserwujących lub fumigacyjnych
Opakowania Paktainer z funkcją próżni i modyfikowanej atmosfery
W zależności od pakowanego produktu oraz celów jakie chcemy osiągnąć, Paktainer stosuje wielowarstwowe folie barierowe na bazie EVOH oraz laminaty na bazie aluminium.
Folie z warstwami EVOH a także PA (nylon) mają niską przepuszczalność gazów takich jak tlen czy dwutlenek węgla, są także odporne na przebicie.
Laminaty na bazie aluminium oferują bardzo wysoką barierę nie tylko pod względem gazów, ale także wilgoci, aromatów czy światła.
Paktainer oferuje zarówno big bagi wyposażone we wkłady z zaworami jak i same wkładki – które mogą stanowić opakowanie wewnętrzne do oktabin, skrzyniopalet czy też specjalnych kapturów do pakowania zbiorczego już zapakowanych produktów.
Proces pakowania w 3 prostych krokach
Po napełnieniu opakowania produktem, lub umieszczeniu spakowanego już produktu w opakowanie zbiorcze typu kaptur, należy szczelnie zgrzać górę wkładki. Jest to bardzo istotne, gdyż nawet drobna nieszczelność spowoduje utratę próżni. Ostatnim etapem jest podłączenie specjalnej pompy do dwustronnego zaworu w który wyposażone jest każde opakowanie.
Specjalna pompa pozwala wybrać kilka protokołów działania, każdy protokół może być zapisany przez użytkownika.
Ogólnie są 3 możliwości – zrobienie próżni o zdefiniowanej głębokości, płukanie gazem (azotem lub dwutlenkiem węgla) i zakończenie próżnią lub płukanie gazem i zakończenie ciśnieniem atmosferycznym, czyli tak aby ciśnienie wewnątrz i na zewnątrz opakowania było takie samo.
Do czego można używać opakowań Paktainer z funkcją próżni i modyfikowanej atmosfery? Nie tylko do produktów spożywczych
Przykładowymi produktami, które można pakować próżniowo lub w technologii MAP:
- pistacje, fistaszki, orzechy laskowe, orzechy nerkowca, suszone owoce
- zioła jak mięta, szałwia, kozłek lekarski, konopie, herbata, kawa, kakao
- przyprawy jak chili, suszone warzywa jak czosnek czy cebula
- nasiona dyni, chia, słonecznika, ryż, kasze
- produkty niespożywcze, w których chcemy np. zmniejszyć objętość poprzez próżnię
- produkty w których chcemy pozbyć się insektów poprzez wstrzyknięcie dwutlenku węgla
- produkty z branży samochodowej jak silniki i inne części wrażliwe na utlenianie czyli korozję, poprzez wypłukanie azotem, wrażliwe części zostają otoczone atmosferą prawie beztlenową
Skontaktuj się z naszym działem sprzedaży w celu otrzymania dodatkowych informacji o tym w jaki sposób możemy zabezpieczyć Twój produkt
